Zatrudnienie Ukraińca

Obywatel Ukrainy podejmujący pracę w Polsce powinien posiadać zezwolenie na pracę wydane przez właściwego wojewodę.

Od 01.07.2018 r. zmiana rozporządzenia upraszcza procedurę wydawania zezwoleń na pracę w przypadkach podejmowania prac w zawodach określonych w załączniku do rozporządzenia. Wykaz zawodów obejmuje 289 zawodów (283 zawody ujęte w 32 grupach elementarnych i 6 pojedynczych zawodów).

Uproszczenie procedury polega na tym, że w przypadku zawodów ujętych w wykazie wojewoda wydaje zezwolenie na pracę bez konieczności przedstawienia informacji starosty, o której mowa w art. 88c ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia 1 instytucjach rynku pracy (informacji starosty o braku możliwości zaspokojenia potrzeb kadrowych w oparciu o rejestry bezrobotnych i poszukujących pracy lub o negatywnym wyniku rekrutacji organizowanej dla pracodawcy).
Zgodnie z art. 114 ust. 3 pkt 3 ustawy z dnia 12 grudnia 2013 r. o cudzoziemcach zwolnienie to stosowane będzie także w przypadku zezwoleń na pobyt czasowy i pracę.

Zatrudnienie pracownika z Ukrainy może nastąpić w tzw. trybie uproszczonym, na podstawie zarejestrowanego we właściwym powiatowym urzędzie pracy oświadczenia pracodawcy o zamiarze powierzenia pracy cudzoziemcowi. Jest to niezbędne, aby pracodawca mógł zatrudnić w Polsce obywatela Ukrainy, z pominięciem drogi urzędowej związanej z uzyskaniem zezwolenia na pracę.

Możliwość wykonywania pracy w tzw. trybie uproszczonym mogą cudzoziemcy:
⇒ Będący obywatelem Ukrainy;
⇒ Wykonujący pracę przez okres nieprzekraczający 6 miesięcy w ciągu kolejnych 12 miesięcy (niezależnie od liczby pracodawców powierzających mu wykonywanie pracy w tym okresie);
⇒ Którym, przed podjęciem pracy, powiatowy urząd pracy, właściwy ze względu na miejsce pobytu stałego lub siedzibę pracodawcy powierzającego wykonywanie pracy, zarejestrował pisemne oświadczenie pracodawcy o zamiarze powierzenia pracy cudzoziemcowi;
⇒ Oświadczenie musi zawierać określenie nazwy zawodu, miejsca wykonywania pracy, datę rozpoczęcia i okres wykonywania pracy, rodzaj umowy stanowiącej podstawę wykonywania pracy oraz wysokość wynagrodzenia brutto za pracę, oraz informacja o braku możliwości zaspokojenia potrzeb kadrowych w oparciu o lokalny rynek pracy oraz zapoznaniu się z przepisami związanymi z pobytem i pracą cudzoziemców;
⇒ Praca jest wykonywana na podstawie pisemnej umowy (dotyczy umowy o pracę jak i umów cywilnoprawnych);
⇒ Praca jest wykonywana na warunkach wskazanych w oświadczeniu;

Wzór oświadczenia pracodawcy dostępny jest w każdym powiatowym urzędzie pracy oraz na stronie internetowej Ministerstwa Pracy i Polityki Społecznej.

Od 01.01.2018 zmianie uległy opłaty związane z zatrudnianiem cudzoziemców:
50 zł – w przypadku gdy podmiot powierzający wykonywanie pracy cudzoziemcowi zamierza powierzyć wykonywanie pracy na podstawie zezwolenia na pracę na okres nieprzekraczający 3 miesięcy;
100 zł – w przypadku gdy podmiot powierzający wykonywanie pracy cudzoziemcowi zamierza powierzyć cudzoziemcowi wykonywanie pracy na podstawie zezwolenia na pracę na okres dłuższy niż 3 miesiące;
200 zł – w przypadku gdy podmiot powierzający wykonywanie pracy cudzoziemcowi zamierza delegować cudzoziemca na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej w celu realizacji usługi eksportowej;
30 zł – w przypadku gdy podmiot powierzający wykonywanie pracy cudzoziemcowi zamierza powierzyć wykonywanie pracy na podstawie zezwolenia na pracę sezonową;
30 zł – w przypadku gdy podmiot powierzający wykonywanie pracy cudzoziemcowi zamierza powierzyć wykonywanie pracy na podstawie oświadczenia o powierzeniu wykonywania pracy cudzoziemcowi wpisanego do ewidencji oświadczeń.
W przypadku, gdy składany jest wniosek o wydanie przedłużenia zezwolenia na pracę, należy zapłacić ½ wysokości danej opłaty (dot. Powyższych przypadków od 1-3). Natomiast w sytuacji, gdy składamy wniosek o wydanie przedłużenia zezwolenia na pracę sezonową dokonujemy wpłaty w wysokości 30,00 złotych.

Przy opisanej procedurze nie jest wymagany tzw. test rynku pracy.

Jednocześnie cudzoziemiec musi mieć ważny tytuł pobytu – wizę uprawniającą go do wykonywania pracy w Polsce.

Każdy obywatel Ukrainy podróżujący do krajów Unii Europejskiej nie musi posiadać wizy o ile jego pobyt będzie trwał do 90 dni w ostatnich 180 dniach (ostatnie pół roku). Celem pobytu może być zarówno wycieczka, odwiedzenie rodziny, załatwienia spraw firmowych czy praca.
Do okresu 90 dni, o którym mowa powyżej wliczane są również pobyty krótkoterminowe – również te odbyte na podstawie posiadanej wizy przed dniem 11 czerwca 2017 roku w ostatnim półroczu.

Okoliczność zniesienia obowiązku wizowego nie zwalnia obywateli Ukrainy ze spełnienia pozostałych warunków wjazdu na terytorium krajów Unii Europejskiej. W/w warunki szczegółowo określa Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/399 z dnia 9 marca 2016 roku w sprawie unijnego kodeksu zasad regulujących przepływ osób przez granice (kodeks graniczny Schengen).

Zarejestrowanie przez potencjalnego pracodawcę w PUP oświadczenia o zamiarze powierzenia cudzoziemcowi jest dla obywatela Ukrainy podstawą do ubiegania się o wizę we właściwym konsulacie. Chyba, że cudzoziemiec posiada aktualny dokument uprawniający go do przebywania na terytorium Polski, w formie niewykluczającej podjęcia pracy (wiza lub zezwolenie na pobyt czasowy).

W przypadku, gdy cudzoziemiec wykonujący pracę na podstawie oświadczenia podejmie decyzję o zmianie pracodawcy, to musi on uzyskać nowe oświadczenie od pracodawcy, który aktualnie będzie powierzał mu pracę, które powinno być zarejestrowane przez ten podmiot w powiatowym urzędzie pracy właściwym ze względu na jego siedzibę lub miejsce pobytu stałego
(Wizy, czy zezwolenia na pobyt czasowy nie trzeba uzyskiwać na nowo, jeżeli są ważne).

Należy pamiętać, że dopuszczalny okres pracy cudzoziemca posiadającego oświadczenie – 6 miesięcy w ciągu kolejnych 12 miesięcy – obejmuje wykonywanie pracy we wszystkich podmiotach, na rzecz których miała ona miejsce w tym okresie.

Wypełniając oświadczenie należy określić przewidywaną (dokładną lub przybliżoną) datę rozpoczęcia i zakończenia pracy przez cudzoziemca.

Jeżeli pracownik ma podjąć pracę terminowo, należy zarejestrować oświadczenie z odpowiednim wyprzedzeniem. Ma to szczególne znaczenie, gdy cudzoziemiec przebywa poza Polską. Trzeba pamiętać m.in. o czasie związanym z dostarczeniem mu oryginału oświadczenia oraz trwaniem procedury wizowej.
KOLEJNOŚĆ ZATRUDNIENIA:
1. Złożenie przez pracodawcę oświadczenia w Powiatowym Urzędzie Pracy
2. Odebranie ww oświadczenia po jego zarejestrowaniu i przekazanie cudzoziemcowi
(oryginał + adnotacja z PUP o rejestracji oświadczenia).

Od 01.01.2018 r. po otrzymaniu zwrotnego potwierdzenia zarejestrowania, po przyjeździe cudzoziemca do kraju składana jest reszta dokumentów i wydawane jest zezwolenie na pracę.

Na pracodawców nałożono dodatkowe obowiązki informacyjne
– poinformowanie urzędu o przyjeździe cudzoziemca do kraju, jego adresie zamieszkania oraz podjęciu przez niego pracy (w terminie 7 dni) oraz
– poinformowanie, czy cudzoziemiec, który przyjechał do Polski w ramach uproszczonej procedury, rzeczywiście podjął pracę.
3. Sporządzenie i podpisanie umowy o pracę i przetłumaczenie jej.
Minimalne wymogi w tym zakresie to: określenie stron umowy, rodzaju umowy, data jej zawarcia, warunki pracy i płacy w szczególności: rodzaj pracy, miejsce wykonywania pracy, wynagrodzenie za pracę odpowiadające rodzajowi pracy ze wskazaniem składników wynagrodzenia, wymiar czasu pracy, termin rozpoczęcia pracy.
Przez cały okres trwania zatrudnienia należy przechowywać dokumenty pobytowe cudzoziemca.
Pracodawca ma obowiązek poinformowania pracownika w terminie 7 dni od dnia zawarcia umowy: obowiązującej pracownika dobowej i tygodniowej normie czasu pracy, częstotliwości wypłat wynagrodzenia za pracę, wymiarze przysługującego pracownikowi urlopu wypoczynkowego, obowiązującej pracownika długości okres wypowiedzenia umowy o pracę, układzie zbiorowym pracy, którym pracownik jest objęty.
4. Skierowanie pracownika na wstępne badania lekarskie przed podjęciem przez niego pracy, które muszą być przeprowadzone przez lekarza medycyny pracy i są wykonywane na koszt pracodawcy.
5. Pracownik rozpoczynający pracę u pracodawcy powinien odbyć wstępne szkolenie BHP oraz instruktaż stanowiskowy – bez spełnienia powyższych obowiązków pracownik nie powinien zostać dopuszczony do pracy.

Pracodawca jest dodatkowo zobowiązany do przekazywania pracownikom informacji o zagrożeniach dla zdrowia i życia, które występują w danym zakładzie pracy, na danym stanowisku pracy, o zasadach postępowania w przypadku powstania awarii lub sytuacji zagrażającej zdrowiu, podjętych działaniach ochronnych i zapobiegawczych w celu wyeliminowania lub ograniczenia zagrożeń, pracownikach którzy zostali wyznaczeni do udzielania pierwszej pomocy i podejmowania działań w zakresie zwalczania pożarów i ewakuacji pracowników.


6. Inne obowiązki pracodawcy:
Zgłoszenie pracownika do ZUS w terminie 7 dni od daty powstania obowiązku ubezpieczeń tj. od dnia nawiązania stosunku pracy przez strony umowy – formularz ZUS ZUA
(zamiast numeru PESEL należy wpisać numer paszportu oraz zameldować w miejscu pobytu według standardowej procedury.)
Prowadzenie ewidencji czasu pracy dla wszystkich zatrudnionych pracowników;
Prowadzenie akt osobowych pracownika – jest to jeden z najważniejszych obowiązków pracodawcy ze względu na jego znaczenie dowodowe w przypadku ewentualnego spor sądowego pomiędzy pracodawcą a pracownikiem;
Ustalenie regulaminu pracy (obowiązkowy dla pracodawców zatrudniających powyżej 50 pracowników);

W przypadku, gdy 180-dniowy okres pracy dobiega końca i ukraiński pracownik nadal chce pracować w Polsce to należy ubiegać się:

  • o jednolite zezwolenie na pobyt czasowy i pracę
  • lub o zezwolenie na pracę.

Oba wnioski należy kierować do właściwego miejscowo wydziału spraw cudzoziemców urzędu wojewódzkiego.

źródło: e-prawopracy.pl